Friday, 31 January 2025

it's okay

मी काही इंग्लिश गाण्याचा भोक्ता वगैरे नाही आहे. म्हणजे कधी ते समजून घेण्याचा प्रयत्न केला नाही. अगदीच काही जुनी गाणी लक्षात येतात कारण त्याचं इंग्रजी कळतं. पण तरीही कधी ब्रिटन किंवा अमेरिकन गॉट टॅलेंट बघतो. त्यातील काही समजतं तर काही प्रेझेंटेशन मधील भावना पोहोचते. 

असंच एक गाणं मी अमेरिकन गॉट टॅलेंट मध्ये बघतो. किमान शंभर वेळा तरी मी ते पाहिलं असेल. आणि दर वेळेला ते गाणं ऐकताना, बघताना माझा घसा दुखतो. 

गाणं म्हणणारी एक तिशीतली युवती आहे, जेन तिचं नाव. गाणं म्हणताना ती नाईटबर्ड नाव वापरते. स्टेज वर ती बोलायला चालू करते आणि पाश्चात्य पद्धतीप्रमाणे आपलं दुःख लागलीच सांगत नाही. बहुतेकदा या कार्यक्रमात आपापल्या नातेवाईकांबरोबर किंवा मित्रमंडळी बरोबर येतात. पण इथे ही जेन एकटीच आली आहे. ती ज्या पद्धतीने म्हणते की I am here by myself तेव्हा आपल्या हृदयात पण तुटतं.  बोलण्याच्या फ्लो मध्ये अगदी सहजतेने सांगून जाते की तिला कँसर आहे आणि आता सुद्धा तिच्या फुफ्फुस, मणका आणि लिव्हर मध्ये मेट्स आहेत. (इतके प्रॉब्लेम असूनही) तुझ्या चेहऱ्यावर इतकं तेज कसं काय, हे म्हंटल्यावर ती सहजतेने म्हणते Its important that everyone knows I am so much more than the bad things happen to me. 

ती गाणं म्हणायला सुरु करते तेव्हा तिच्या चेहऱ्यावर मिलियन डॉलर स्माईल येतं. आणि नंतर ती जे म्हणते, आपल्याला जाणवतं की ती फक्त तिच्यासाठी गाते आहे. गाण्याचे शब्द आणि तिचा अत्यंत तरल आवाज, हे एक अप्रतिम कॉम्बिनेशन असतं. 

I moved to California in the summertime
I changed my name, thinkin' that it would change my mind
I thought that all my problems, they would stay behind
I was a stick of dynamite and it just was a matter of time, yeah

ती आपलं गाव सोडून उपचारासाठी कॅलिफोर्नियाला आली आहे. नावही तिने बदललं आहे. तिला वाटतं की माझे प्रश्न संपतील, पण नाही, तिला माहित झालं आहे की आता फक्त काही काळाची सोबत आहे.

It's okay, it's okay, it's okay, it's okay
If you're lost
We're all a little lost and it's alright
It's okay, it's okay, it's okay, it's okay
If you're lost
We're all a little lost and it's alright

आयुष्याची लढाई जरी हरावी लागली तरी ठीक आहे. आपल्याला कधी ना कधी, कुठल्या ना कुठल्या स्वरूपात पराभवाचा सामना करावा लागतो, ते ही ठीकच आहे.

Oh dang, oh my, now I can't hide
Said I knew what I wanted, but I guess I lied

ती कबुली देते की मी आयुष्याकडून काय हवं ते मला माहित होतं असं मला वाटायचं पण बहुतेक मी स्वतःशी खोटं बोलत होते.

it's alright
To be lost sometimes

असं म्हणत आपल्या मुलायम आवाजात ती गाणं संपवते आणि त्या तीन चार हजार लोक असलेल्या हॉल मध्ये टाचणी आवाज करेल इतकी शांतता दोन सेकंदासाठी पसरते. नंतरच्या टाळ्यांपेक्षा ही शांतता तिच्या गाण्याला मिळालेली खरी पावती असते. सायमन कॉवेल सारखा इतर वेळेस धीरोदात्त जज सुद्धा मनातून हलतो. तो म्हणतो सुद्धा की तुझा संघर्ष ज्या सहजतेने सांगत गेलीस ते स्तिमित करणारं होतं. त्यावर ती जे उत्तर देते ते जीवन मृत्यू कोळून पिलेल्या एखाद्या तत्वज्ञापेक्षा कमी नसतं. ती म्हणते "You can't wait unless life is not hard anymore before you decide to be happy" आयुष्यात खुश राहण्याचा निर्णय घेण्यासाठी अजून कुठली परीक्षा घेण्याची मी कशासाठी वाट पाहू.

गाणं संपल्यावर ती बॅक स्टेज मध्ये येऊन म्हणते की मी जगण्याची २% शक्यता आहे. पण २% म्हणजे शून्य नाही. ही २% जगण्याची आशा पण माझ्यासाठी खूप स्पेशल आहे.

सात एक मिनिटांचा हा व्हिडीओ संपल्यावर दोन मिनिटे मला काहीच बोलावंसं वाटत नाही. जेनच्या प्रश्नासमोर अत्यंत खुजे असणाऱ्या पण मला स्वतःला खूप मोठे वाटणाऱ्या प्रश्नांची उत्तरं शोधण्यासाठी मी तयार होतो.

Friday, 17 January 2025

लेट गो

गिव्ह अप करणे आणि लेट गो करणे याचा मराठी अनुवाद एकच होतो "सोडून देणे". पण इंग्रजीचा शब्दाचा भावानुवाद केला तर अर्थ वेगळा आहे. गिव्ह अप करणे म्हणजे "हार मानून सोडून देणे" आणि लेट गो करणे म्हणजे "जे झालं ते झालं, पण मी दुसरा कुठला तरी मार्ग शोधेल, पण ज्याचा ध्यास आहे तो पूर्ण करेल" याची ग्वाही स्वतःला देणे. लेट गो करणे ही खरंतर तसं बघायला गेलं तर मानसिक स्वास्थ्य चांगलं ठेवण्यासाठी फार महत्वाचा गुण आहे. गिव्ह अप करणं कदाचित प्रोफेशनल ग्रोथ साठी चांगलं नाही आहे. 

लेट गो न करणे म्हणजे दोन गोष्टींवर आपण अडून राहतो. एकतर आपल्याला व्यक्तीवर अडकून बसतो किंवा आपल्याला वेळेचं प्रेशर असतं. 

लेट गो न करणे हा माझा स्वतःचा अवगुण होता. आता बऱ्यापैकी त्यावर कंट्रोल आणला आहे. एखादी गोष्ट माझ्या मनाप्रमाणे नाही झाली, वर सांगितल्याप्रमाणे, किंवा एखाद्या व्यक्तीकडून, की प्रचंड अस्वस्थ व्हायचो. अजूनही थोडा होतो. पण वयोमानानुसार किंवा अनुभव घेऊन आता थोडी अस्वस्थता कमी झाली आहे. माझी मिसेस, वैभवी ही लेट गो करण्याच्या गुणाचा एपिटोम आहे. माझी जिथे लेट गो करण्याची क्षमता संपते तिथे तिची चालू होते. मुख्य म्हणजे एखादी व्यक्तीने आपल्याबरोबर न राहण्याचा निर्णय घेतला की काय घडलं याचा विचार करून डोकं कुरतडलं जायचं. किंवा एखादी गोष्ट एका ठराविक वेळेत नाही झाली की मला खूप त्रास व्हायचा. अगदी नुकताच असा त्रास एक प्लॉट विकण्याच्या प्रोसेस मध्ये झाला. पण शेवटी लेट गो केलं, गिव्ह अप नाही, आणि विचार केला की जेव्हा होईल तेव्हा होईल. मग माझी तडफड कमी झाली. पण त्याआधी खूप मानसिक डॅमेज झालं होतं.  "कुछ तो मजबूरिया होगी, कोई यूँ ही बेवफा नहीं होता" हे कुणा व्यक्तीबद्दलच नव्हे तर नियतीला उद्देशून पण म्हणू शकतो. आणि या मजबूरिया आपल्याला माहितीच पाहिजे हा अट्टाहास ठेवायला नको याची जाणीव झाली. 

या लेट गो प्रोसेस मध्ये "सोड ना यार, जे झालं ते झालं. काही तरी वेगळं आणि भारी होण्यासाठी हे घडत असेल" अशी भावना मनात येणं आणि मनाला रिलॅक्स करणं याची तुलना मी फक्त एका तळ्यात होती गाण्यामधल्या राजहंस आहे हे कळण्याच्या अवस्थेशी करू शकतो. "चलो इक बार फिरसे अजनबी बन जाये हम दोनों " या गाण्यात साहिर म्हणूनच गेला आहे 

"तारुफ रोग बन जाये तो उसको भूलना बेहतर,  ताल्लुक बोझ बन जाये  तो उसको तोडना अच्छा, 

वो अफसाना जिसे अंजाम तक लाना न हो मुमकिन, उसे एक खूबसूरत मोड़ देकर छोड़ना अच्छा" 

खूप फटके खाऊन शिकलो की  परिस्थितीला निरोप देण्यात सुद्धा एक शान असावी. भविष्यात कधी भेटण्याची वेळ आली तेव्हा कालपटाचा धागा तुटत पुन्हा एकदा कॉफी मग एकत्र किंवा बियरचा ग्लास टिंग करत चियर्स म्हणण्याची मानसिकता हवी .  कधी परिस्थिती रिजेक्ट करते, कधी एखादी माशूका अलविदा म्हणते तर कधी एखादा मित्र नाकारतो, ते ग्रेसफुली स्वीकारायला शिकायला हवं.  

दुष्मनी जमकर करो लेकिन ये गुंजाइश रहे
अगर कभी हम दोस्त हो जाए तो शर्मिंदा न हो

आता कुणालाही बांधून ठेवावंसं वाटत नाही. परिस्थितीला नाही, व्यक्तीला नाही, मित्रत्वाला नाही आणि दुश्मनीला तर नाहीच नाही. तसं केलं तर ते असुरक्षिततेच्या भावनेतून झालं की काय अशी स्वतः बद्दल शंका वाटते. आणि कुणाला "तू नही तो तो और सही, और नहीं तर और कही" असं म्हणत लेट गो केलं तर ९९% वेळा दोन्ही पार्टीचं भलंच होतं  हे एव्हाना अनुभवातून शिकलो आहे. ठीकठाक व्यक्तिमत्व, नॉलेज मिळवण्याची भूक, त्याचं स्किल्स मध्ये बदलण्याचा ऍटिट्यूड, आणि त्याला मूलभूत सिद्धांताची जोड असेल तर ही दुनिया कुणासाठी बेरहम राहत नाही. आणि माझं स्वतःचं म्हणाल तर भरपूर इनिंग खेळून झाल्या आहेत, उन्हाळे पावसाळे पाहिलेत. 

हम भी दर्या है, हमे अपना हुनर मालूम है 
जिस तरफ भी चल पडेंगे रास्ता बन जायेगा 

इंडस्ट्री मधे जवळपास ३५ वर्षे झालीत. परवा च एकाने प्रश्न विचारला की "लोकांनी तुमचं ऐकावं यासाठी तुम्ही वेगळं काय करता?" मी म्हणालो "काहीच करत नाही. फक्त फॉर्मल/इन्फॉर्मल संवादामध्ये आणि कृतीमध्ये समानशीलता पाळतो." त्यातून आयुष्य कधी यश देतं तर कधी अपयश देतं. अपयश आली  तरी जेता मीच असतो कारण मला तिथे अनुभव मिळालेला असतो. जावेद अख्तर लिहून गेलेच आहेत 

क्यो डरे जिंदगी में क्या होगा 

कुछ ना होगा तो तजुर्बा होगा 

असो. काही महिन्यापूर्वी डॉ विकास दिव्यकीर्ती यांचं भाषण ऐकलं होतं. तेव्हा काही नोट्स काढल्या होत्या. त्याचा विस्तार झाला तो असा. 





Sunday, 12 January 2025

उच्च दर्जाचे इक्विपमेंट

नवीन वर्षाची सुरुवात मिश्र पद्धतीने झाली. काही चांगल्या गोष्टी झाल्या तर काही आव्हानं उभी राहिली. आव्हानामुळे तयार झालेल्या परिस्थितीला कसं तोंड दिलं ते स्थिरस्थावर झाल्यावर लिहीनच. आजची पोस्ट नवीन डेव्हलपमेंट बद्दल. थोडं तांत्रिक भाषा वापरून लिहिणार आहे. सांभाळून घ्या. 

आमच्या फिल्ड मध्ये मेट्रोलॉजी साठी आणि उत्पादनासाठी काही उच्च दर्जाचे इक्विपमेंट लागतात, पर्यायाने ती प्रचंड किमती पण असतात. अतिशय बेसिक लेव्हल ची मेट्रोलॉजी इक्विपमेंट आणि मशिन्स च्या मदतीने आम्ही व्यवसाय चालू तर केला, पण आता वेळ अशी आली की आंतरराष्ट्रीय गुणवत्तेचे उत्पादन करायचे असेल तर त्याच तोडीचे दोन्ही इक्विपमेंट घेणं हे गरजेचं झालं होतं. त्याच विचारधारेतून आम्ही मागच्या वर्षी पुण्यातील ऍक्युरेट कंपनीचं सी एम एम (को ओर्डीनेट मेझरमेन्ट मशीन) विकत घेतलं. त्यालाच पूरक असं राउंडनेस टेस्टर विकत घेणं ही आमच्या कामाची गरज होती. टेलर हॉब्सन नावाची एक जगप्रसिद्ध ब्रिटिश कंपनी हे मशीन बनवते. पण त्याची नवीन मशीन ची किंमत ही आम्हाला परवडणारी नव्हती. पण मशीन तर घ्यायचीच होती. 

मी यूज्ड मशीन च्या मार्केटचा धांडोळा घेतला. ऑगस्ट २०२३ पासून शोध घ्यायला चालू केलं. आणि शोधता शोधता एक मशीन स्वित्झर्लंड मध्ये एक वर्षाने ऑगस्ट २०२४ मध्ये सापडलं. इ मेल च्या माध्यमातून खूप चर्चा झाली. सेकन्ड हॅन्ड मशीन म्हणजे त्याच्या वर्किंग बद्दल साशंकता. शेवटी ऑर्डर द्यायच्या आधी एकतर स्वित्झर्लंड ला जाऊन किंवा ऑनलाईन डेमो द्यायचं ठरलं. म्युलर मशिन्स नावाच्या सेलर ने पण ते स्वीकारलं. यशस्वी ऑनलाईन डेमो नंतर आम्ही ते ऑर्डर केलं आणि डिसेंबर २०२४ च्या तिसऱ्या आठवड्यात कंपनीत आलं. आणि नवीन वर्षाची सुरुवात करताना ते चालू पण झालं. 

आमच्या स्पिंडल क्षेत्रात पार्टस उत्पादनात ग्राइंडिंग प्रोसेस, ही शेवटची. ती अतिशय महत्वाची. कारण स्पिंडल चे प्रिसिजन हे त्यावर अवलंबून. या भागात सुद्धा आमच्याकडच्या सर्व मशिन्स एकतर मॅन्युअल किंवा फार तर सेमी ऑटोमॅटिक. दोन्ही प्रकारच्या मशिन्स मध्ये गुणवत्तेसाठी आम्ही झगडतो आणि उत्पादकतेबद्दल सुद्धा. याला पर्याय म्हणून काही युरोपच्या अतिशय उच्च दर्जाची गुणवत्ता असणाऱ्या मशिन्स उपलब्ध आहेत पण परत रडगाणं तेच. किंमत. त्या मशिन्स घेणं शक्यच नव्हतं. 

इथे मग आम्ही तैवान उत्पादित मशीन घेण्याचं ठरवलं. इ टेक नावाच्या नवीन मशीन वर शिक्कामोर्तब केलं. ती मशीन सुद्धा डिसेंबर च्या शेवटच्या आठवड्यात आली. आणि नवीन वर्षात तिचेही कमिशनिंग पूर्ण होईल. 

या दोन्ही मशिन्समुळे आमची उत्पादन आणि गुणवत्ता क्षमता मध्ये कमालीची सुधारणा होणार आहे. स्पिंडल दुरुस्ती क्षेत्रात अग्रेसर आहोतच, पण उत्पादनक्षेत्रात सुद्धा ती पोझिशन साध्य करण्याचा मनसुबा आहे. या आणि येणाऱ्या मशिन्स च्या मदतीने ते साध्य करू याचा विश्वास वाटतो. 

अजून एका चांगल्या उपक्रमाबद्दल पुढच्या पोस्टमध्ये. धन्यवाद.