झोप

"अजूनही तसाच झोपतो का ग तो?" मंगेशची आई माझ्याबद्दल वैभवीशी बोलताना

"मंडल्या, जागा आहेस का झोपला?" नितीनची आई, मी हॅालमधे आणि काकू किचनमधून आवाज देतात

माझ्या झोपेची महतीच तशी आहे. बर्याच जणांनी त्याचा अनुभव घेतला आहे. वेळ, काळ, स्थळ, जागा याचा आणि झोपेचा काही संबंध असतो याची मला जाणीवच नसायची. कुठेही, कधीही, कसाही मी झोपायचो.

१९९६ ची गोष्ट असेल. एकदा बेळगावला काही कामानिमीत्त गेलो होतो. येताना प्रायव्हेट बसचं तिकीट होतं, शर्मा ट्रॅव्हल. बस मुंबईला जाणारी आणि मला पुण्याला उतरायचं होतं. तेव्हा चांगली बस असणं हे भाग्याचं लक्षण असायचं. बस एकदम टकाटक होती. दिवसभर काम करून रात्री १० वाजता बसमधे बसलो. जेवण झाले होते. थोडे थंडीचे दिवस होते, जवळ एक सोलापूरी चादर होती. ड्रायव्हर च्या मागची पहिली सीट होती, भरपूर लेगस्पेसवाली. बसल्याक्षणी मला झोप लागली. डोक्यावरून चादर घेउन मी मस्त झोपी गेलो. सकाळी बहुतेक ६ वाजले असावेत. चादर ओढून डोकं बाहेर काढलं तर मला लोणावळ्याचं हाॅटेल फरियाज दिसलं. हाईट म्हणजे मला वाटलं की मी स्वप्न बघतेाय, म्हणून परत झोपलो. परत जाग आली तेव्हा खंडाळ्याच्या घाटात काच पुसण्यासाठी बस थांबली होती. मग लक्षात आपला लोच्या झाला ते. क्लीनर म्हंटलं "उठवलं का नाही रे पुण्याला" तर म्हणाला " पुना करके कितना बोंब मारा, तुम पहिला सीट पे बैठकें उठा नहीं तो मैं क्या करूँ?" गपगुमान खोपोलीला उतरून परत पुण्याला आलो.

SKF मधे थर्ड शिफ्ट करायचो. ज्यानी ही शिफ्ट शोधली त्याला माझे फ़ार तळतळाट लागले आहेत. ती संपवून मी बसमधे असा बेदम झोपायचो की ज्याचं नाव ते. लोकं माझी मजा करायचे, माझ्या स्टाॅपला मला ऊठवायचेच नाही. गाडी कोथरूडला जाऊन परत येताना ड्रायव्हर ला माझी कीव यायची, मग तो मला अंबर हाॅलच्या इथे सोडायचा. 

एकदा मी वड़ोदरा एक्सप्रेस नी मुंबईला येत होतो. साधारण रात्री ११:३० ला सुटते आणि सकाळी सेंट्रलला सोडते. मी जे बेदम झोपलो. सकाळी उठलो तेव्हा सीन असा होता की गाडीतले सर्व प्रवासी उतरून गेले, एक मी आणि खालच्या बर्थचा एक असे दोघंच होतो आणि तो शहाणा माझे बुट घालून निघण्याच्या तयारीत होता. मी म्हंटलं "ए भाऊ, काय करतोस" तर आम्ही झोपेत असताना त्याच्या चपलांचा कुणीतरी पोबारा केला होता. मला जाग आली म्हणून नशीब, नाहीतर सकाळी ६:३० वाजता "कुणी चप्पल देतं का चप्पल" म्हणत फिरावं लागलं असतं. 

माझा पहिला परदेश दौरा सिंगापूरचा १९९८ साली झाला. असंच रात्री ११ वा ११:३० चं फ़्लाइट असेल. विमान प्रवास त्याआधी जास्त नव्हता झाला. पहिला परदेश दौरा म्हंटल्यावर लोकं कशी excited असतात़. मी आपला पडी टाकायला मोकळा. सकाळी MD संजीव आणि Manager बोनी पाॅल माझ्याकडे बघून हसत होते. तर झालं असं होतं की रात्री air pockets आणि rough weather मुळे विमान बरंच डचमळलं होतं, लोकांमधे बराच तणाव निर्माण झाला होता. मी त्यावेळेला थोडा हललो, पण एसी चा व्हेंट adjust करून परत निद्रादेवीच्या कुशीत. 

हे माझे वाहनांमध्ये झोपणे मजेशीर आहे. म्हणजे स्वत:च्या बेडपेक्षा बस, विमान किंवा सगळ्यात भारी म्हणजे रेल्वेत मस्त झोप येते. एकवेळ घरात अंथरूण पांघरूण च्या नावाने शिमगा असेल, पण रेल्वेत एकदम टापटीप. वैभवी तर गमतीत म्हणते की कुठलाही ड्रायव्हर दिसला की राजेशच्या डोळ्यावर झोप तरंगायला लागते आणि स्टार्टर मारला की झोपेची आराधना चालू होते.

या झोपेने पहिला झटका दिला १९८९ साली, जेव्हा मी वैभवीला propose केलं होतं. "हो की नाही" या उत्तरेच्या अपेक्षेत रात्र जागून काढली होती. त्यानंतर काही प्रसंग यायचे (म्हणजे proposal चे नाही बरं का!), की झोप उडायची. पण प्रासंगिक, २-४ दिवसात झटका ओसरायचा आणि निद्रेशी दोस्तीचा कारनामा चालू रहायचा. 

पण आजकाल या सखीने चांगलाच काडीमोड घेतला आहे, अगदी वितुष्टंच म्हणा की! व्यवसाय, त्याच्या अनुषंगाने येणारे ताणतणाव, आपणच सेट केलेले सदैव uncomfort zone ठेवणारे goals आणि standards याच्यामुळे ही निद्रादेवी रूसली आहे. गाढ म्हणावी अशी झोप अशी लागंतच नाही. पण काय करणार, अंगावर घेतलय तर निभवावं तर लागणारच. सगळं कळतय आणि जेव्हा ते वळेल तेव्हा या दुरावलेल्या सखीशी परत मैत्री होईल............तो खरा सुदिन, चुकलेच, ती खरी सुरात्र!