परदेशवारीच्या worries

साधारणत: कधीही माझा परदेश दौरा ठरला की माझ्या काही मित्रांची आणि नातेवाईकांची पहिली प्रतिक्रिया असते "मजा आहे बुवा तुमची." जावे त्यांच्या वंशा तेव्हा कळे याप्रमाणे त्यांना कळत नसते का मी कुठल्या दिव्यातून जातो आहे ते. माझ्यासारख्या छोटी कंपनी चालवणार्यासाठी परदेश दौरा हे एक मोठं काम असतं. विमानाची तिकीटे, लोकल ट्रान्सपोर्ट, हाॅटेल बुकिंग हे सगळंच जिकीरीचं काम असतं. यात सगळ्यात मोठा कार्यक्रम असतो गुणाकाराचा. वीक करन्सीमुळे प्रत्येक वेळेस युरो, डाॅलर, पौंडप्रमाणे गुणीले ७०/६०/९० हे फारच त्रासाचं असतं. हे टाळायचं असेल तर एकतर मुकेश अंबानी असावं, नाहीतर कुठल्या तरी मोठ्या कंपनीचा executive. या सगळ्यातून जेव्हा दौरा without problem पार पडतो, तेव्हा गड जिंकल्याचं समाधान असतं. त्या परिस्थितीतून जाताना मनाची अवस्था कशी असते हे स्वत: अनुभवल्याशिवाय नाही कळणार.

२००६ चा Switzerland/UK चा दौरा. Switzerland ला मला पहिले Renaud नावाच्या कंपनीत जायचं होतं. Bevaix नावाचं गाव, गाव कसले खेडंच ते इनमिन २००-३०० घरांचं (हे तिथे गेल्यावरच कळलं). नेटवरून bed & breakfast शोधलं. ( यूरोप मधे हा एक साॅलीड प्रकार आहे bed & breakfast. Small scale industrialist साठी perfect fit. आता हे B&B मला २५ स्विस फ्रॅंक ला मिळालं म्हणजे ₹ ९०० फक्त, विश्वास बसतो का) मेलवरून विचारलं bevaix स्टेशन वरून यायचं कसं? होस्ट म्हणाला "पायी, जवळच आहे"

रविवार होता, सकाळी ७ वाजता झुरिक ला पोहोचलो. तिथे खालीच रेल्वे स्टेशन आहे. तिकीट बारी वर गेलो आणि मागितलं " बीव्हेक्स" ती माझ्या तोंडाकडे बघत राहिली. मी परत म्हणालो " बीव्हेक्स". तिथे इंग्रजी  चा आनंद आहे. कुणीच बोलत नाही . तिने नकारार्थी मन हलवली. माझं धाबं दणाणलं. म्हंटलं ही काय पंचाईत. शेवटी तिला स्पेलिंग लिहून दाखवलं "bevaix" ती म्हणाली " बिव्हे". मी सुस्कारा सोडला. म्हंटलं  दे बाई एक तिकीट. तिने तिकीट देताना जे काही सांगितले त्याच्यावरून हे कळले कि न्युशॅटल नावाच्या गावाला ट्रेन चेंज करायची आहे. 

Switzerland चा नयनरम्य परिसर, स्वर्गच जणू, पृथ्वीवरचा. आणि मी विचार करतोय रेल्वे प्रवासात, पुढची ट्रेन व्यवस्थित मिळेल ना याचा. neuchatel ला उतरलो. मनमाडला जसं पूर्वी ब्रॉडगेज वरून मिटरगेज व्हायचं तसंच काहीसं . पुढच्या प्रवासाची ट्रेन आली ५ डब्ब्यांची. डब्बे पण एकदम छोटे. toytrain च म्हणा ना! थोडंफार इंग्रजी येणाऱ्या स्टेशन वर उभ्या माणसांनी सांगितलं कि सहावं स्टेशन आहे बेव्हे. त्यांना बाय करून बसलो ट्रेन मध्ये. सुटली झुकझुकगाडी. सहज म्हणून ट्रेन मध्ये चक्कर मारली . ५ डब्बे फिरायला असा किती वेळ लागतो आणि अक्षरश: फाटली. तुमचा विश्वास बसणार नाही, त्या आख्या  ट्रेन मध्ये मी एकटा. CHARTERED ट्रेन. बसायला आडमाप जागा असून मी आपला उभा. सहावं स्टेशन म्हणून सांगितले तरी प्रत्येक स्टेशनवर बघायचं हे बिव्हे तर नाही ना ! खरं तर बघायचो कुणी अजून चढताय का ट्रेन मध्ये! पण माणूस नावाचा प्राणी दिसला तर शपथ. तिथल्या स्टेशनच्या पाट्या पण बारक्या. शेवटी एकदाचं आलं बा ते बिव्हे. पुढे काय वाढून ठेवलं आहे याचा विचार करत उतरलो. सकाळचे ११ वाजले होते.

नितांतसुंदर बिव्हे स्टेशन, पण तिथे मी एकटा, आता करू काय, विचारू कुणाला. स्टेशनवर फोन नाही. चिटपाखरू दिसेना. आणि दिसलं, पाखरू दिसलं. एक अप्रतिम सौंदर्य माझ्याच दिशेने चालत येत होतं. ती पंचविशीची आणि मी........जाऊ दे मी कितीचा ते महत्वाचं नाही. (तसं मी "बाराचा" आहे हे कित्तेक वर्षापासून म्हणतात).  विचार करा situation चा, आधीच मी स्वर्गात आणि समोरून येतय ते लावण्य, एकटं. मी राहुल ती सिमरन, संवाद............फोन नंबरची देवाणघेवाण.............उद्या भेटण्याच्या आणाभाका................ एका प्रेमकहाणीची सुरूवात. परत ये मित्रा, असं फक्त हिंदी चित्रपटात होतं. मी तिच्याकडे गेलो, म्हणालो "ताई", तिला कळत नव्हतं, तरी मी जास्तीत जास्त सभ्य असण्याचा प्रयत्न करत होतो. "could you please guide me, how to reach this address" तिकीटबारी वरच्या बाईने केला तसाच चेहरा या ताईने पण केला आणि म्हणाली "no english". मी dumbcharads खेळत तिला विचारलं "फोन कुठे आहे कळेल का?" तिने एका दिशेने बोट दाखवले आणि विरूद्ध दिशेने चालू पडली, निर्विकार चेहर्याने. (खरं सांगा तुम्हाला वाटलं ती हसून थोडी लाजून गेली म्हणून. पण त्या ताईशपथ सांगतो, तशी नाही गेली).

तिने सांगितलेल्या दिशेने मी चालत गेलो आणि एका हमरस्त्यावर आलो. डावीकडे एक restaurant दिसलं, जीवात जीव आला. तिथे पोहोचलो तर ४-५ pensioner सिगार आणि काॅफी पित बसले होते. मी जाऊन हाॅटेल मालकिणीला विचारलं की हे B&B कुठं आहे? (असं वाटलं ना की मी मालकिणीबद्दल भारी सांगणार. तर नाही, ती आपल्या ललिता पवार यांच्यासारखी होती) इथे एक बरं होतं "no English" म्हंटलं की संपलं. मी आशेनं त्या म्हतार्यांकडे बघितलं, त्यांनी मला बघून पेपरमधे तोंड खुपसलं. शेवटी ललिताबाईंना दया आली आणि त्यांनी मला फोन कुठे आहे ते दाखवलं. 

मी माझ्या होस्टला फोन केला. आता जर त्यांनी फोन उचलला नसता तर, असा विचार आला असतानाच तिकडून आवाज़ आला "हॅलो" (सुदैवाने हाेस्ट English speaking होता). मी म्हणालो भेट बाबा एकदाचा. तर म्हणाला डावीकडे चालत ये, मी इकडनं निघालोच, रस्त्यावर भेट होइलंच. मी म्हणालो " अरे पण मी तुला ओळखणार कसं" तर म्हणाला " बाळा हे Switzerland आहे, रस्त्यावर आपण दोघंच असू". 

मी निघालो आणि थोडं अंतर चालल्यानंतर समोरून तो आला. काॅलेजमधे असताना वैभवी दिसली की जशी धडधड व्हायची, अगदी तसंच वाटायला लागलं. (किती निर्लज्जपणा, जे वाटलं ते लिहीतोय). आता तोच आहे का अजून कुणी. तेव्हढ्यात तोच माझ्याकडे हसून मला म्हणाला "राजेश" आणि माझा एवढा वेळ धरून ठेवलेला जीव भांड्यात पडला.

B&B जवळंच होतं. मला छान अशा रूम मधे त्याने सोडलं. भूक मरणाची लागली होती. दाढ़ी आंघोळ करून बरोबर आणलेलं खावं असा विचार करत होतो. सकाळपासूनचा घटनाक्रम आठवत दाढीचं क्रीम गालावर लावलं आणि ब्रशनी पसरवत असताना जाणवलं की काहीतरी चिकट लागतय. मी हात फिरवला आणि बर्याच वेळानी खदखदून हसलो ................................. विचारांच्या नादात (आता ती माझ्यासाठी परत सिमरन झाली होती) मी old spice च्या ऐवजी Colgate लावलं होतं

क्रमश: