Wednesday 3 December 2014

टीप

वेटर्स लोकांना टीप का द्यावी?

२०१० साली अमेरिकेत मी पहिल्यांदा गेलो होतो. डेट्रोइट च्या हॉटेलमधे जेवलो. पैसे दिल्यावर २ डॉलरच्या आतच परत मिळणे expected होतं. टीपची पद्धत आणि ती by default द्यावीच लागते हे माहित होतं. मी waitress ला बिल मागितलं, तर तिला वाटलं मी उरलेली चेंज मागितली. अक्षरश: डाफरली ती माझ्यावर. अविश्वासाने म्हणाली, तुला ते उरलेले पैसे पाहिजेत. जेव्हा लक्षात आलं की बिल मागतोय, तेव्हा बया शांत झाली आणि हसली. ती हसली अन मग माझाही राग पळून गेला. And they parted happily ever after.

टीप ची प्रथा कुठून चालू झाली असावी. जी ऐकीव माहिती आहे ती अशी कि हि अमेरिकेतच चालू झाली आहे. कारण हॉटेल चे वेटर हे organised सेक्टर मध्ये नव्हते. त्यामुळे त्यांना provident fund, health insurance या स्कीम लागू नव्हत्या. आणि मग या गोष्टींना alternative पद्धत म्हणून टीप देण्याची प्रथा चालू झाली असेल.

पण मग आता भारतात काय परिस्थिती आहे. तर एका विशिष्ट category च्या पुढच्या हॉटेल मध्ये नक्कीच PF आणि ESI चे रुल्स लागू झाले असावेत. पूर्वी पुण्याच्या हॉटेल मध्ये पाटी असायची "इथे नोकरांना पगार दिला जातो." तसं जर हॉटेल मालकांनी लिहावं "इथे PF/ESI लागू आहे." नक्कीच टीप देण्याची आवश्यकता नाही आहे असं मला वाटतं. मला असं आठवतं कि बायपासच्या सयाजी हॉटेल मध्ये पाटी आहे कि इथे टीप देऊ नये म्हणून.

पूर्वी क्रेडीट कार्ड वर टीप लिहिल्यानंतर परत ती रक्कम नंतर चार्ज व्हायची. आता ती हि पद्धत बंद झाली आहे. म्हणजे क्रेडीट कार्ड इश्यू करणारे पण टीप पद्धत बंद झाली आहे असं समजत असावेत.

थोडक्यात unorganized सेक्टर मधील हॉटेलच्या वेटरांना नक्कीच टीप द्यावी, पण एकतरांकित ते पंचतारांकित हॉटेल्स मधे टीप देण्याची गरज नाही कारण तिथले लोकं socially secured असतात, असं मला वाटतं.

मला प्रश्न हा आहे की सोशल सिक्युरिटी देण्यात भारतातले हॉटेल मालक हे अमेरिकेतल्या हॉटेल मालकांपेक्षा पुढे आहेत का?




No comments:

Post a Comment