Sunday, 28 June 2015

धंदीफंदी

गेले ६ महिन्यापासून शेड मालकाच्या मागे लागलो होतो, समोरचा रस्ता बनवून द्या. हो नाही करता करता पावसाळा आला. त्याच्या आधी म्हणालो "तुम्हाला पैसे खर्च करणं अवघड जात असेल तर आम्ही contribute करतो." तर म्हणाले "अहो, तो काय विषय आहे. ग्रामपंचायतीने नाय केलं काम तर आपण टाकून देऊ ५०-६० गाड्या मुरूम. हाय काय अन नाय काय" आम्ही आपलं वाट बघत थांबलो. कचकावून पाऊस चालू झाला. समोरच्या भुसभशीत मातीचा पार चिखल झाला. गाड्या अडकू लागल्या, लोकं घसरू लागले. मालक काय घास टाकेना. एका सकाळी ८:३० लाच धडकलो मालकाच्या घरी.

५ ते ६००० स्क्वेयर फूटाचं घर. १००० एक स्क्वेयर फूटाचा तर हॉलच होता फुल्ली एयरकंडिशन्ड. मऊ गाद्यांचे सोफे. वरती एक रापचिक झुंबर. ७-८ लाखाचं असेल. मार्बल फ्लोरिंग. हॉलमधेच स्टेन ग्लास होती, फुल साईज, १० एक फुट उंचीची. त्यावर विठ्ठलाचं पेंटिंग अन ओव्हरऑल थीम वारीची. गरीबांच्या सोहळ्याला त्या पाच कोटीच्या घरात स्थान होतं. यांच्या चिरंजिवांचं मागच्या महिन्यात लग्न होतं. २, ३० फूट बुमचे डायनामिक कॅमेरे, एक द्रोन कॅमेरा. कमीतकमी ७-८ लाखाचं फुलांचं डेकोरेशन. जेवायला चाट, साऊथ इंडियन, चायनीज, पंजाबी आणि महाराष्ट्रीयन डिशेसची रेलचेल. सात स्वीटस. पानमलाई नावाची एक मिठाई प्रत्येकी १०० रू ला असेल. २५००-३००० पब्लिक. म्हणजे ३० लाखाचा चुराडा.

नाही, करा हो चुराडा. आम्हाला काय त्याचं. वडिलोपार्जित जमीनी तुमच्या. शेतकर्यांचा कळवळा असणार्या जाणत्या राजांचे समर्थक तुम्ही. घर सजवताना आणि लग्नात तुम्ही शानशौकत मिरवली तर आमच्या पोटात दुखायचं काही कारण नाही. पण तुमच्याकडून आम्ही भाड्याने धंद्यासाठी जागा घेतली. तुमच्या घरी लक्ष्मी घागरी भरते त्यातली एखादी घागर आमच्याकडूनही मिळते तुम्हाला. तरी इतकी बेपर्वाई. ज्या ठिकाणाहून तुम्हाला काहीही मिळकत नाही त्या घरावर तुम्ही करोडो रूपये खर्च करता अन ती बरकत ज्या वास्तुमुळे तुम्हाला आली तिला मात्र कंगाल ठेवता.

टाटा, भारतीय उद्योगक्षेत्रातलं अत्यंत विश्वासार्ह नाव. त्यांनी व्हीएसएनएल उचलली आणि सगळीकडे जाळं पसरवलं. महिन्याला न चुकता ३३१४ रू च वट्ट बिल येतं. एखाद दुसरा दिवस पैसे भरायला उशीर झाला तर सकाळ दुपार संध्याकाळ फोन करून भंडावून सोडता. आणि दिवसातले ३-४ तास कनेक्शन डाऊन अबसतं तेव्हा काहीतरी मुर्खासारखी कारणं देऊन कस्टमरच्या तोंडाला पानं पुसता तुम्ही.

आमच्या इंडस्ट्रीमधे एक सी फॉर्म नावाचा प्रकार असतो. म्हणजे आंतरराज्य काही सेल्स केला तर त्याचं इनव्हॉईस बनवताना आम्हाला VAT न लावता CST भरावा लागतो. २% आहे तो. हे पैसे सेंट्रल ला जात असावेत. ह्या प्रोसेसमधे कस्टमरने सी फॉर्म नावाचं एक डॉक्युमेंट इश्यु करायचा असतो. डिक्लरेशन की सप्लायरने २% चार्ज केलेत. सी फॉर्म शासनाला द्यायचा असतो. आता गंमत बघा, समजा तुम्ही तामिळनाडूतल्या कुठल्या खेड्यातले कस्टमर अन मी तुम्हाला मटेरियल सप्लाय केलं सी फॉर्म च्या अगेन्स्ट २% लावून. तो फॉर्म तुम्ही दिला नाही तर पेनल्टी भरायची कुणी? तर मी. कळलं का? परत वाचा.

तुम्ही केलेल्या चुकीची शिक्षा मात्र मी भोगायची.

हे असं आहे. माझ्यासारखे असंख्य लघुउद्योजक देशाच्या कानाकोपर्यात काम करत आहेत. पाच पन्नास कुटुंबाचा भार वाहताहेत. देशाच्या जीडीपी मधे खारीच्या वाटेचं का होईना योगदान देत आहेत. पण आजूबाजूचं वातावरण पोषक नाही. Infrastructure नाही, किचकट कायदे याने कधीकधी त्रस्त होतो आम्ही.

नवीन शासनाने गेल्या वर्षभरात घोषणा खुप केल्यात आता उरलेल्या काळात जर त्याची अंमलबजावणी केली तर बहुचर्चित अच्छे दिन नक्कीच दिसतील याची आशा वाटते.

तसंही आशा ठेवण्याशिवाय आपल्या हातात काय आहे? 

No comments:

Post a Comment